نحوه محاسبه مانده مرخصی، انتقال یا بازخرید مرخصی

مانده مرخصی چیست؟

مانده مرخصی به مرخصی های استحقاقی  استفاده نشده کارگران در طول سال اتلاق می گردد، که امکان تسویه و دریافت حق مرخصی و یا انتقال قسمتی از ان را به سال بعد برای کارگران فراهم می کند.  طبق ماده ۶۶ قانون کار، ۹ روز از مانده مرخصی استحقاقی کارگران، برای سنوات سال بعد ذخیره می شود. منظور از سال در این مقاله سال کاری کارگران می باشد که از تاریخ شروع به کار ان ها محاسبه می شود. هر چند در برخی از سازمان ها جهت سهولت محاسبات مالی، عرف و روال سال تقویمی می باشد. 

نحوه محاسبه مانده مرخصی استفاده نشده کارگران

نحوه محاسبه مانده مرخصی استحقاقی با توجه به سیاست های سازمانی دارای دو رویکرد زیر می باشد: 
•    سازمان ها  با انجام تسویه حساب در پایان سال مالی و محاسبه مانده مرخصی هر یک از پرسنل اقدام به تسویه حساب مرخصی های استفاده نشده می کنند. در این حالت با توجه به اینکه بازخرید مرخصی در زمان اشتغال قانوناً مورد پیدا نمی‌کند لذا چنانچه نسبت به بازخرید مرخصی استحقاقی کارگران در زمان اشتغال اقدام شده باشد این امر در ماهیت قضیه تغییری ایجاد نکرده و با منظور داشتن ذخیره قانونی مرخصی استحقاقی استفاده نشده (هر سال ۹ روز)، دریافتی کارگران از بابت بازخریدی مرخصی استحقاقی جزء بدهی آنان به کارفرما محسوب می شود.
•    سازمان در پایان سال مالی اقدام به تسویه حساب نمی کند، روزهای باقی مانده از مرخصی به سال بعد انتقال پیدا می کند (لازم به ذکر است که تنها ۹ روز از مرخصی قابل انتقال به سال بعد می باشد) و مابقی روزهای استفاده نشده به کارگر در زمان خاتمه قرارداد پرداخت می گردد. 

انتقال یا ذخیره مانده مرخصی

همانطور که در ماده ۶۶ قانون کار به ان اشاره شده است، کارگر نمی تواند بیشتر از ۹ روز از مرخصی سالانه خود را به سال بعد انتقال دهد، در مواردی که کارگر از انواع مرخصی های خود استفاده می کند مانند استفاده از مرخصی فوت بستگان یا مرخصی استعلاجی و .. جز مرخصی استحقاقی نمی باشد و شما می توانید ۹ روز از مرخصی را منتقل کنید. 
•    برای مثال: کارگر تمامی طول سال در مرخصی استعلاجی می باشد، در این حالت نیز امکان انتقال ۹ روز مرخصی به سال بعد وجود دارد. 

تسویه و یا باز خرید مرخصی

با توجه به ماده ۷۲ قانون کار بازخرید مرخصی در ایام فسخ یا خاتمه قرارداد کار، بازنشستگی و از کار افتادگی و یا تعطیلی کارگاه در حالتی که قابل پیش بینی بوده است مورد پیدا می کند. در صورتی که الزامی برای استراحت کارگران و یا جلوگیری از فرسودگی مطرح باشد، بازخرید مرخصی و یا ذخیره و انتقال مرخصی امکان پذیر نمی باشد. چنانچه در پایان هر قرارداد بین طرفین کارفرما و کارگر تسویه حساب صورت گیرد و سنوات خدمت پرداخت گردد، می بایست بازخرید مرخصی نیز محاسبه و پرداخت شود و اقدام به تجدید قرارداد شود
طبق ماده ۶۶ قانون کار با توجه به مواردی که در بالا به ان اشاره شده است، بازخرید مرخصی در زمان اشتغال کارگر در همان سازمان، قانوناً مورد پیدا نمی کند با توجه به اینکه ۹ روز از مرخصی به سال بعد انتقال پیدا می کند، بنا به اصل تطابق هزینه با درآمدهای همان دوره، مانده مرخصی هرسال را در پایان همان سال تحت عنوان ذخیره باقی‌مانده مرخصی استفاده‌ نشده پرسنل، در حساب‌ها ثبت می کند. در مواردی که در زمان اشتغال، بازخرید مرخصی صورت گیرد، دریافتی کارگران بدهی به کارفرما محسوب می شود. ۱۷ روز باقی مانده از این مرخصی در مورادی که کارگر به کارهای سخت مشغول نباشد اجبارا باید مورد استفاده قرار گیرد. 

فرمول و نرخ محاسبه مرخصی استفاده نشده در پایان قرارداد

مرخصی استحقاقی پرسنل، به منزله روزهای کاری ان ها می باشد و بازخرید مرخصی در پایان قرارداد براساس حق السعی محاسبه و پرداخت می گردد.لازم به ذکر است  بازخرید مرخصی دارای هیچ ضریبی نمی باشد و بر مبنای حقوق پایه روزانه محاسبه می گردد.  محاسبه مرخصی براساس اخرین دریافتی مزد می باشد و در پایان کار می بایست پرداخت گردد. اگر در حین کار باشد که بازخرید مرخصی معنا ندارد مگر با توافق کارگر صورت گیرد. 

آیا به مانده مرخصی مالیات تعلق می گیرد؟

طبق ماده ۹۱  قانون مالیات های مستقیم، حقوق ایام مرخصی استفاده نشده معاف از مالیات حقوق کارگران می باشد و مشمول کسر مالیات نمی گردد. البته در این قانون به معافیت های دیگر مالیات حقوق نیز من جمله سنوات پایان خدمت، حق سنوات، هزینه سفر و ... پرداخته است که خارج از بحث این مقاله می باشد و ما به ان نمی پردازیم. 

نحوه محاسبه بازخرید مرخصی در هنگام قطع همکاری چگونه است؟

در هنگام قطع همکاری با تسویه حساب قطعی می بایست بازخرید مرخصی صورت گیرد . همانطور که در بالا به ان اشاره شد مبلغی که بابت بازخرید مرخصی می بایست پرداخت شود مطابق با اخرین روز کاری می باشد بصورت قانونی کارگر نمی تواند بیشتر از ۹ روز مرخصی ذخیره شده در سال داشته باشد، اما در صورتی که بیش از ۹ روز مرخصی ذخیره شده داشته باشد کارفرما می تواند مبلغ بیشتری جهت بازخرید مرخصی در نظر بگیرد. لازم به ذکر است در صورتیکه قطع همکاری در پایان سال قبل باشد و تسویه حساب در سال جدید باشد، مبلغ بازخرید مرخصی مطابق اخرین روز کاری در سال قبل محاسبه می شود. 

آیا می توان از باقی مانده مرخصی جهت رد کردن بیمه یک ماه استفاده کرد؟

تمامی مدت مرخصی که کارگر به عنوان مرخصی استحقاقی  استفاده می کند جز سوابق کاری می باشد و در روزهایی که در مرخصی است حقوق دریافت می کند. لذا می بایست بیمه تامین اجتماعی بهشان تعلق بگیرد. البته این در صورتی مطرح است که مرخصی ذخیره شده داشته باشد، ایامی که از مرخصی استحقاقی استفاده می کند جز و کارکرد حسوب می شود 

برچسب‌ها: حسابرسی, مقاله, حسابداری اصولی, تعاون روستایی, کردستان CFT چیست؟...